Κινηματογράφος στην Εργατική Αλληλεγγύη - 2017
Ταινίες από τη στήλη κινηματογράφου της Εργατικής Αλληλεγγύης
List activity
2.7K views
• 5 this weekCreate a new list
List your movie, TV & celebrity picks.
38 titles
- DirectorJim JarmuschStarsAdam DriverGolshifteh FarahaniNellieA quiet observation of the triumphs and defeats of daily life, along with the poetry evident in its smallest details.Η ταινία που πρωτο-παρουσιάστηκε στο 69ο Φεστιβάλ των Καννών και άνοιξε το 57ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, από την Πέμπτη προβάλλεται κανονικά στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Έτσι όλοι θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν από «κοντά» την παντελώς άγνωστη και άσημη πόλη Πάτερσον του Νιου Τζέρσεϋ των ΗΠΑ. Μέσω της «απλής» βέβαια και διεισδυτικής ματιάς του σκηνοθέτη και σεναριογράφου της ταινίας, Τζιμ Τζάρμους. Οπότε και το πράγμα αρχίζει να αποκτά ενδιαφέρον.
Γιατί η ξενάγησή μας δεν είναι ξενάγηση για τουρίστες. Άλλωστε ποιος τουρίστας και πιο τουριστικό γραφείο θα ήθελε να επισκεφθεί το Πάτερσον. Μια τυπική βιομηχανική πόλη των ΗΠΑ σε εποχή οικονομικής ύφεσης. Αντιθέτως ερχόμαστε σε επαφή με τη συγκεκριμένη πόλη και τους κατοίκους της, μέσα από την ματιά των καθημερινών δρομολογίων του πρωταγωνιστή Πάτερσον, που εργάζεται ως οδηγός αστικού λεωφορείου.
Στην ταινία, το Πάτερσον δείχνει μία πόλη, που παρά τις δυσχέρειές της παραμένει ζωντανή. Η ταινία θέλει να δείξει με τον πιο όμορφο τρόπο τα ουσιώδη μέρη της. Κινηματογραφεί λοιπόν τα θετικά της σημεία, τους ωραίους ανθρώπους, την αισιοδοξία, την καλλιτεχνική της πλευρά (αναφορά στον γιατρό και ποιητή Ουίλλιαμς Κάρλος Ουίλλιαμς), χωρίς να επικεντρώνεται ή να αναδεικνύει τα σημεία εκείνα που την αποσυνθέτουν πλήρως. Μέσα από τις διαδρομές του λεωφορείου, βλέπουμε σημεία της πόλης που αποδεικνύουν την οικονομική ύφεση, χωρίς όμως να γίνονται αυτά τα πλάνα δυσάρεστα και μελαγχολικά.
Αντίθετα, παρακολουθούμε το κέντρο του Πάτερσον ως ένα ζωντανό μέρος, όπου αναμειγνύονται οι διαφορετικές κουλτούρες και άνθρωποι κάθε προέλευσης, νεολαίοι και εργαζόμενοι.
Ο Τζάρμους παίζει κι εδώ το αγαπημένο του μινιμαλιστικό παιχνίδι. Στήνει την κάμερά του και καταγράφει. Στόχος του δεν είναι να γυρίσει κάποιο ντοκιμαντέρ. Ο ποιητής θέλει να πει και να δείξει συγκεκριμένα πράγματα και αυτό κάνει. Έτσι λοιπόν, παρακολουθούμε κάθε μέρα επί μία εβδομάδα, τον νεαρό Πάτερσον να ακολουθεί μια ρουτίνα: κάνει το καθημερινό του δρομολόγιο, παρατηρώντας την πόλη, καθώς αυτή περνά μπροστά από το παρμπρίζ του λεωφορείου Νο 23 και κρυφακούγοντας αποσπασματικά τις συζητήσεις των επιβατών.
Διέξοδος
Από το ξεκίνημα της βάρδιας του και στο διάλειμμά του, γράφει στίχους σ’ ένα τετράδιο. Είναι η προσωπική του διέξοδος και το μεράκι του. Δεν σκοπεύει να τα δημοσιεύσει κάποια στιγμή. Τελειώνοντας την πρωινή του βάρδια, βγάζει πάντα το εγγλέζικο μπουλντόγκ του βόλτα. Σταματά στο ίδιο πάντα μπαρ που έχει για στέκι και πίνει μία μόνο μπίρα. Τελειώνοντας μαζεύει το σκύλο που έχει δεμένο έξω και γυρνά σπίτι στη γυναίκα του Λόρα.
Αντίθετα, ο κόσμος της συντρόφου του αλλάζει διαρκώς. Βλέπει νέα όνειρα σχεδόν καθημερινά. Θέτει νέους στόχους σχεδόν με την ίδια συχνότητα. Είναι ένα όμορφο και ερωτευμένο ζευγάρι. Αυτός επικροτεί τις νεόκοπες φιλοδοξίες της. Αυτή υποστηρίζει το ταλέντο του στην ποίηση. Παρατηρούμε κινηματογραφικά τους θριάμβους και τις ήττες της καθημερινής τους ζωής, όπως και την ποίηση που κρύβεται στις πιο μικρές λεπτομέρειές της.
Κι αυτό είναι που θέλει να αναδείξει, να τονίσει και να υποστηρίξει ο Τζάρμους. Ότι το φιλόξενο περιβάλλον για να ευδοκιμήσει η ποίηση είναι αυτό που μας δείχνει. «Common people» όπως τραγουδούν και οι Pulp, καθημερινοί άνθρωποι δηλαδή, που χωρίς να έχουν τα προβλήματά τους λυμένα –το αντίθετο μάλιστα- είναι αυτοί που στις λεπτομέρειες της ζωής τους μπορούν και να κρύβουν «ποίηση» κι όχι το «διάβολο» όπως ισχύει παντού αλλού.
Πάνος Κατσαχνιάς
10/01/2017, No 1256 - DirectorMartin ScorseseStarsAndrew GarfieldAdam DriverLiam NeesonIn the 17th century, two Portuguese Jesuit priests travel to Japan in an attempt to locate their mentor, who is rumored to have committed apostasy, and to propagate Catholicism.Η τελευταία ταινία του Μάρτιν Σκορτσέζε «Σιωπή» είναι μια μεγάλη απογοήτευση. Όχι γιατί στερείται κινηματογραφικές αρετές, ο Σκορτσέζε έχει αποδείξει εδώ και πολλά χρόνια ότι μπορεί να στήνει τις πιο μαγικές εικόνες. Ούτε γιατί πραγματεύεται ένα θρησκευτικό θέμα, την πίστη. Πολλοί σπουδαίοι κινηματογραφιστές όπως ο Καρλ Ντράγιερ, ο Ρομπέρ Μπρεσόν, ο Μπέργκμαν έχουν γυρίσει εξαιρετικές ταινίες με υπερβατικές – θρησκευτικές αναζητήσεις. Το πρόβλημα δεν είναι η υπερβατικότητα, αλλά η οπτική γωνία και η ουσία που κάνουν κατά τη γνώμη μας την «Σιωπή» ένα πομπώδες έργο που στην πραγματικότητα ξεπλένει τα αμαρτήματα του Χριστιανισμού.
Η τανία βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του καθολικού Ιάπωνα συγγραφέα Σουσάκου Έντο και αφηγείται τις τύχες δυο Πορτογάλων Ιησουιτών που πήγαν στην Ιαπωνία του 17ου αιώνα για να στηρίξουν τις χριστιανικές κοινότητες, αλλά κύρια για να αναζητήσουν τα ίχνη του μέντορά τους, πατέρα Φερέιρα. Για τον Π.Φερέιρα διαδιδονταν φήμες ότι είχε αλλαξοπιστήσει, μετά από σκληρά βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε ο ίδιος και οι πιστοί του από τη βουδιστική εξουσία των Σογκούν. Σύντομα θα συλληφθούν και ο ένας θα βρεθεί στο ίδιο ερώτημα που οδήγησε τον δάσκαλό του στην αποστασία: Να αρνηθεί την πίστη του για να σώσει το ποίμνιό του από τα βασανιστήρια, δίνοντας έτσι ένα άλλο περιεχόμενο στην έννοια της πίστης και του μαρτυρίου.
Αν όμως ο συγγραφέας, μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση Γαλλοθρεμμένου καθολικού Ιάπωνα θέλησε να εστιάσει στο χάσμα Δυτικού – Ανατολικού πολιτισμού από τη σκοπιά του Ανατολικού, ο Σκορτσέζε διαπράττει σοβαρό ατόπημα να αναπαράγει μια τέτοια θέση από τη μεριά του «ανώτερου» Δυτικού. Έτσι οι ιεραπόστολοι καθαγιάζονται ενώ οι Ιάπωνες γίνονται οι «άλλοι», από τον αυστηρό κυβερνήτη μέχρι τον εξαθλιωμένο «Ιούδα» παρουσιάζονται σαν καρικατούρες με πεταχτά δόντια και τσιριχτή φωνή, λες και βγήκαν από τις φιλο-αποικιακές αφηγήσεις του Τεν-τεν. Η σύγκριση με το «Αποκάλυψη τώρα» είναι ατυχής γιατί τόσο ο Κόπολα όσο και ο συγγραφέας Κόνραντ ήταν καθαρά ενάντια στους «πολιτισμένους» Δυτικούς.
Πράγματι, οι χριστιανοί κυνηγήθηκαν χωρίς έλεος από το θρησκευτικό κατεστημένο της Ιαπωνίας, όμως η καταπίεση είχε ένα ολόκληρο ιστορικό και κοινωνικό υπόβαθρο, δεν είχε να κάνει με ιδέες και διαφορά νοοτροπίας. Στην πιο ενδιαφέρουσα ίσως στιγμή, ο Ιάπωνας αξιωματούχος συγκρίνει τον Χριστιανισμό με μια ερωμένη (κονκουμπίνα) που δεν μπορεί να ικανοποιήσει τον άρχοντά της (την Ιαπωνία), κάνοντας σαφή αναφορά στην ανάμειξη των Ευρωπαϊκών δυνάμεων στα εσωτερικά της. Ο ιεραπόστολος Ροντρίγκεζ υπεκφεύγει λέγοντας ότι ο θεός δεν έχει να κάνει με αυτά. Η θρησκεία όμως που ο ίδιος εκπροσωπεί έχει! Η καθολική εκκλησία και το τάγμα των Ιησουϊτών είχαν πρωτοστατήσει στην εξόντωση των «άλλων» Μουσουλμάνων και Εβραίων στην Ιβηρική χερσόνησο. Ακόμη και το μαρτύριο στο οποίο υπέβαλαν τον Φερέιρα είναι το διαβόητο «στραπάδο» που πρώτη επινόησε η Ιερά Εξέταση.
Μήπως όμως η πίστη είναι κάτι άλλο; Κάτι ανώτερο από πολιτικολογίες και αναλύσεις, που επιδέχεται πολλαπλή και εσωτερικευμένη ερμηνεία; Όσοι επαίνεσαν την «Σιωπή» στην υπεράσπιση της πίστης, θα πρέπει να αναλογιστούν ότι οι άνθρωποι και μαζί η ιστορία δεν κινούνται με βάση τις ιδέες στα κεφάλια αλλά με τα έργα τους, με το ποιά πλευρά διαλέγουν στις μεγάλες αντιπαραθέσεις και από την έκβαση των αντιπαραθέσεων. Η «Σιωπή» είναι ένα ιδεαλιστικό έργο με επιλεκτική μνήμη και επιλεγμένη πλευρά: τον Δυτικό πολιτισμό.
Δήμητρα Κυρίλλου
17/01/2017, No 1257 - DirectorDamien ChazelleStarsRyan GoslingEmma StoneRosemarie DeWittWhile navigating their careers in Los Angeles, a pianist and an actress fall in love while attempting to reconcile their aspirations for the future.Στον αντίποδα της «Σιωπής», ξεκινήσαμε να δούμε το «La la land» με πολλές επιφυλάξεις για ένα αμερικάνικο μιούζικαλ με θέμα τον κόσμο του Χόλιγουντ. Κι όμως...
Η ταινία του Ντάμιεν Σαζελ και οι ήρωές του, η σερβιτόρα Μία που θέλει να γίνει σταρ και ο πιανίστας Σεμπάστιαν που θέλει να δώσει συνέχεια στη τζαζ μουσική μας κέρδισαν με το βάθος των χαρακτήρων, τις αντιφάσεις και τις επιλογές τους. Και πάνω απ’όλα με τη θέση ότι τίποτα δεν είναι προκαθορισμένο. Κάθε τι που κάνει κανείς μπορεί να αλλάξει την πορεία των πραγμάτων, προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο, με ό,τι σημαίνει αυτό. Ένας φόρος τιμής στις καλύτερες στιγμές της κινηματογραφικής βιομηχανίας και ένας ύμνος στον ανθρώπινο παράγοντα. Αξίζει!
Δήμητρα Κυρίλλου
17/01/2017, No 1257 - DirectorMirjana KaranovicStarsMirjana KaranovicBoris IsakovicJasna DjuricicA film about a woman who discovers her husband's war crimes and must decide how to respond.Η Μιριάνα Καράνοβις είναι η σημαντικότερη ηθοποιός της Σερβίας και της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Τη θυμόμαστε από τις ταινίες του Κουστουρίτσα, αλλά και από τις πιο πρόσφατες «Φροϊλάιν» και «Σεράγεβο σ’αγαπώ». Εξακολουθεί να κάνει σινεμά όχι μόνο στη γενέτειρά της αλλά και στη Βοσνία, την Κροατία και στο Κόσοβο.
Η «Καλή σύζυγος» αποτελεί την πρώτη σκηνοθετική της προσπάθεια και χτυπάει ένα κεντρικό πολιτικό θέμα στη Σερβία σήμερα: Τις σφαγές στον πόλεμο της Βοσνίας, όχι από τη σκοπιά αυτών που πήραν μέρος αλλά από την προσωπική αφήγηση μιας μεσοαστής νοικοκυράς. Είναι η Μιλένα, μια γυναίκα που ζει μια ήσυχη οικογενειακή ζωή σε μια επαρχιακή πόλη. Πλένει και καθαρίζει επιμελώς τα πάντα στο καθημερινό νοικοκυριό, είναι συνδεδεμένη με τον άντρα της και τους οικογενειακούς τους φίλους και φίλες, δραστηριοποιείται στην τοπική χορωδία. Αυτή η τακτοποιημένη ζωή ανατρέπεται από δυο πράγματα: Μια διάγνωση καρκίνου στο στήθος και μια ξεχασμένη βιντεοκασέτα που ανάμεσα σε οικογενειακές στιγμές δείχνει τον άντρα της να μακελεύει άμαχους Βόσνιους στον πόλεμο του 1993-94, με μια παραστρατιωτική ομάδα. Το χαλί φεύγει απότομα κάτω από τα πόδια της και η Μιλένα για πρώτη φορά θα πρέπει να πάρει αποφάσεις μόνη της, ενάντια στο οικογενειακό συμφέρον και την προσωπική της γαλήνη.
Η ταινία δείχνει μια Σερβία που αλλάζει γοργά, οι γυναίκες παίζουν μεγαλύτερο ρόλο, η σεξουαλικότητα συζητιέται πιο ανοιχτά και παράλληλα με τα ανοίγματα στη Δύση, η κυβέρνηση προσπαθεί να διαχειριστεί την ιστορία και το πρόσφατο παρελθόν, φυσικά από τα πάνω. Εδώ όμως το παρελθόν αφορά τους «κάτω», τους άντρες και γυναίκες που σύρθηκαν στο άρμα του εθνικισμού, ηττήθηκαν και σήμερα καλούνται να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες και την αλήθεια που είναι πιο δυσάρεστη ακόμη κι από έναν καρκίνο που πρέπει να αφαιρεθεί. Αυτή η βρωμιά δεν καθαρίζει (όπως η σπιτική φασίνα), ούτε εξωραϊζεται. Κόβεται, με ό,τι σημαίνει για τη ζωή τους.
Δήμητρα Κυρίλλου
24/01/2017, No 1258 - DirectorMick JacksonStarsRachel WeiszTom WilkinsonTimothy SpallAcclaimed writer and historian Deborah E. Lipstadt must battle for historical truth to prove the Holocaust actually occurred when David Irving, a renowned denier, sues her for libel.Όταν η Αμερικανοεβραία καθηγήτρια ιστορίας Ντέμπορα Λίπστατ έκδοσε το βιβλίο της «Άρνηση του Ολοκαυτώματος - η μεγαλύτερη επίθεση στην αλήθεια και τη μνήμη», δεν περίμενε ότι θα της έκανε μήνυση για δυσφήμηση ο γνωστότερος αρνητής του, ο συγγραφέας Ντέιβιντ Ίρβιγκ. Βασισμένη στα γεγονότα της δίκης, η ταινία «Άρνηση» περιγράφει τη μεγάλη πολιτική μάχη που δόθηκε μέσα κι έξω στο δικαστήριο και αφορούσε όχι μόνο την τύχη της Λίπστατ, αλλά μιας ολόκληρης «σχολής». Οι αρνητές του Ολοκαυτώματος επιχειρούσαν να ξαναγράψουν την ιστορία εξωραϊζοντας τον Χίτλερ και μαζί μ’αυτόν ναζιστικά πολιτικά μορφώματα, όπως το βρετανικό ΒΝΡ που εμφανίστηκαν τη δεκαετία του ’90. Οι θεωρίες τους ήταν κομμάτι της πολιτικής ατζέντας των νεοναζί.
Η ταινία παρακολουθεί την στρατηγική της υπεράσπισης που επικέντρωσε στην επιστημονική ανατροπή των ισχυρισμών του Ίρβιγκ και των ομοιών του και στην απόδειξη ότι είχαν καταφύγει συνειδητά σε χοντροκομμένα ψέματα για να δώσουν κύρος στον ρατσισμό, τον αντισημιτισμό και τον ναζισμό. Αρνήθηκε να μπει σε πολιτική συζήτηση μέσω της κλήσης επιζώντων σαν μαρτύρων, γιατί πολύ απλά με τους ναζί δεν κάνεις πολιτική συζήτηση. Ο λόγος του Ίρβιγκ ήταν τόσο χυδαίος, που χλεύαζε τους επιζώντες και τα στρατόπεδα εξόντωσης με δηλώσεις του επιπέδου «περισσότερες γυναίκες πέθαναν στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου του γερουσιαστή Κένεντι παρά στο Άουσβιτς»...
Με τα φώτα των ΜΜΕ και του κόσμου στραμμένα στο αποτέλεσμα, η αθώωση της Λίπστατ ήταν κομβική νίκη στο να μπει φρένο στον Ίρβιγκ και τους τραμπούκους του ΒΝΡ. Έξω από το δικαστήριο διακρίνονται και στην ταινία οι στρογγυλές κίτρινες πικέτες του Αντιναζιστικού Συνδέσμου, της οργάνωσης που έδινε την ίδια μάχη μέσα στο κίνημα και την κοινωνία. Με αφορμή την παγκόσμια μέρα Ολοκαυτώματος στις 27 Γενάρη, είναι μια καλή ευκαιρία να θυμηθούμε τους αγώνες που κερδίσαμε στο παρελθόν.
Δήμητρα Κυρίλλου
24/01/2017, No 1258 - DirectorAsghar FarhadiStarsShahab HosseiniTaraneh AlidoostiMaral BaniadamWhile Ranaa and Emad, a married couple, are participating in a production of "Death of a Salesman," she is assaulted in their new home, which leaves him determined to find the perpetrator over his wife's traumatized objections.Από τον δημιουργό του «Ένας χωρισμός», μια ακόμη σπουδαία ταινία παρακολουθεί ένα νεαρό ζευγάρι που συμμετέχει στη θεατρική παράσταση «Ο θάνατος του εμποράκου» του Άρθουρ Μίλερ.
Τα οικονομικά τους είναι χάλια, μένουν χωρίς σπίτι και όταν φιλοξενηθούν σε ένα διαμέρισμα, η γυναίκα πέφτει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης. Όμως η αντιμετώπιση του συμβάντος είναι τελείως διαφορετική στον Έμαντ και τη Ράνα. Με όχημα τον εμποράκο, ο Φαραντί κάνει ένα βαθύ σχόλιο για το σημερινό Ιράν, την κρίση, τις αλλαγές, την αποτυχία και την απογοήτευση στη δημόσια και την ιδιωτική ζωή.
Δήμητρα Κυρίλλου
24/01/2017, No 1258 - DirectorBarry JenkinsStarsMahershala AliNaomie HarrisTrevante RhodesA young African-American man grapples with his identity and sexuality while experiencing the everyday struggles of childhood, adolescence, and burgeoning adulthood.Μετά την περσινή γκάφα της Ακαδημίας των Όσκαρ να αγνοήσει την δουλειά των «έγχρωμων» καλλιτεχνών στη βιομηχανία του θεάματος, έχουμε φέτος διορθωτικές κινήσεις, με πιο «περιεκτικές» υποψηφιότητες. Μέσα σ’αυτές, πανάξια βρίσκεται το «Moonlight», που ήδη προβάλλεται στις αίθουσες.
Δεν είναι μια ακόμη ταινία για τους μαύρους στις ΗΠΑ, αλλά μια τολμηρή και «στα βαθειά» ιστορία που τέμνει την κοινωνική τάξη, την φυλετική διάκριση και τη σεξουαλικότητα στη σημερινή Αμερική. Παρακολουθούμε τον Σαϊρόν, ένα μαύρο αγόρι που μεγαλώνει στη φτωχογειτονιά Λίμπερτι του Μαϊάμι τη δεκαετία του ’90. Η μητέρα του όπως και όλη η περιοχή είναι χωμένη στην αγοραπωλησία του κρακ, της ουσίας που έκανε θραύση τότε. Όμως το σημαντικό είναι ότι δεν πρόκειται για μια ιστορία βίας και μιζέριας ούτε άθλιων που άγονται και φέρονται από τη σκληρή τους μοίρα, ένα σφάλμα στο οποίο συχνά πέφτουν οι αμερικάνικες ταινίες –ακόμα και με «καλές» προθέσεις. Αντίθετα, τα ναρκωτικά, η καταστολή, η φτώχεια είναι παρόντα, καθορίζουν το κοινωνικό υπόβαθρο, αλλά οι πρωταγωνιστές το αντιπαλεύουν, με τον δικό τους, συχνά εσωτερικευμένο τρόπο. Η ταινία χωρίζεται σε τρία μέρη: «Little» - παιδική ηλικία, «Chiron» - εφηβεία, «Black» - ενηλικίωση και με ανακουφιστικό τρόπο αυτογνωσία.
Τον ντροπαλό και εσωστρεφή Σαϊρόν παίρνει υπό την προστασία του ο ντίλερ Χουάν, ο οποίος του μαθαίνει όχι να πουλάει πρέζα, αλλά να κολυμπάει και απαντά με υπομονή στις δύσκολες ερωτήσεις του πιτσιρικά: «Τι είναι πούστης; -Εγώ είμαι αδερφή;», προσπαθώντας να του εμπνεύσει τον αυτοσεβασμό. Δεν είναι όμως εύκολο. Σε μια γειτονιά που όταν περπατάς πρέπει να κοιτάς διαρκώς πίσω σου, ο φόβος είναι το βασικό συναίσθημα και η διαφορετική σεξουαλικότητα γίνεται σημείο αδυναμίας που διαπραγματεύεσαι διαρκώς όχι μόνο με τον κόσμο αλλά με τον ίδιο σου τον εαυτό. Από κει προέρχεται η βία και όχι από κάποιο θηρίο κρυμμένο μέσα μας.
Μια θαυμάσια, χαμηλών τόνων ταινία, που δείχνει με τον δικό της τρόπο ότι και μέσα στις ΗΠΑ έχουν γίνει προχωρήματα στην έκφραση του διαφορετικού και το ρολόι δεν θα ξαναγυρίσει στην εποχή της ντροπής -του Ρήγκαν και του AIDS.
Δήμητρα Κυρίλλου
31/01/2017, No 1259 - DirectorEtienne ComarStarsReda KatebCécile de FranceBea PalyaThe story of Django Reinhardt, famous guitarist and composer, and his flight from German-occupied Paris in 1943.Η 67η Μπερλινάλε αναμενόταν να είναι έτσι κι αλλιώς εντυπωσιακή. Πρόκειται για την πλέον ανερχόμενη και μαζική ευρωπαϊκή κινηματογραφική διοργάνωση. Παρόλα αυτά, η επιλογή της ταινίας «Django» σχετικά με τον κιθαρίστα Τζάγκο Ράινχαρτ για την πρεμιέρα του φεστιβάλ δεν ήταν τυχαία, ήταν μια πολιτική επιλογή και σαν τέτοια σχολιάστηκε. ‘
Ο Τζάγκο Ράινχαρτ υπήρξε σπουδαίος κιθαρίστας και δημιουργός που συνδύασε τη μουσική τζαζ και το σουίνγκ με την πλούσια φολκλορική παράδοση της τσιγγάνικης μουσικής, με αποτέλεσμα έναν εκπληκτικό ήχο που συνάρπαζε τα ακροατήρια του γερμανοκρατούμενου Παρισιού κατά τον Β’΄Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Τζάγκο ήταν τσιγγάνος, περήφανος για την καταγωγή του αν και όχι πολιτικοποιημένος. Το 1943 ζούσε στο κατειλημμένο Παρίσι χαίροντας ειδικής συμπάθειας από την πολιτιστική γραφειοκρατία των Ναζί, που τον προστάτευε μέσα σε συνθήκες πολύ μαύρες για τους ομόφυλούς του τσιγγάνους, οι οποίοι σταδιακά εκτοπίζονταν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης με κατάληξη την «τελική λύση».
Με την Αντίσταση
Όταν όμως θα του απαιτήσουν να περιοδεύσει στη Γερμανία για να εξυψώσει το ηθικό των φαντάρων του Γ’ Ράιχ, το ποτήρι ξεχειλίζει, ο Τζάγκο αρνείται και εξαφανίζεται, προκαλώντας την μήνη των ναζί. Βάζοντας τον εαυτό του να πάρει θέση σε μια αντιπαράθεση που τον ξεπερνούσε, ο Τζάγκο συνεργάστηκε με την Γαλλική Αντίσταση για να διαφύγει στην Ελβετία και τελικά δικαιώθηκε. Με το τέλος του πολέμου, ο ίδιος και η «εκφυλισμένη» μουσική του γνώρισαν τεράστια αναγνώριση. Η ταινία, αφιερωμένη στους τσιγγάνους και τις τσιγγάνες που διώχτηκαν από τον ναζισμό προκάλεσε ζωηρή συζήτηση και στη συνέντευξη τύπου έπεσε βροχή ερωτήσεων και σχολίων με παραλληλισμούς για το σήμερα, τον ρατσισμό, τους πρόσφυγες και την άνοδο της ακροδεξιάς.
Δήμητρα Κυρίλλου
15/02/2017, No 1261 - DirectorTheodore MelfiStarsTaraji P. HensonOctavia SpencerJanelle MonáeThe story of a team of female African-American mathematicians who served a vital role in NASA during the early years of the U.S. space program.Η ταινία «Αφανείς ηρωίδες» είναι βασισμένη στην αληθινή ιστορία των Κάθριν Τζόνσον, Ντόροθι Βον και Μέρι Τζάκσον, τριών Αφροαμερικανίδων επιστημόνων που, κόντρα σε όλες τις προκαταλήψεις στην Αμερική των αρχών του ’60, προσπάθησαν και έκαναν τη διαφορά δουλεύοντας για το διαστημικό πρόγραμμα της NASA. Η ταινία αφηγείται την εξέλιξή τους στην επιστημονική ομάδα της NASA όπου συναντιούνται το 1961, σε ένα διπλά καταπιεστικό περιβάλλον. Οι ίδιοι οι συνάδελφοί τους αμφισβητούν ανοιχτά ότι οι γυναίκες μπορούν να είναι δυνατές στις φυσικές επιστήμες και τις υποτιμούν ενώ στην κοινωνία αναπτύσσεται το κίνημα για τα δημοκρατικά δικαιώματα των μαύρων. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στον ψυχροπολεμικό ανταγωνισμό με την ΕΣΣΔ που είχε πάρει κεφάλι στο διάστημα και βιάζονται να απαντήσουν. Οι τρεις γυναίκες θα αφήσουν το στίγμα τους δίνοντας μικρές και μεγάλες, συχνά γλυκόπικρες μάχες για τα αυτονόητα.
08/03/2017, No 1264 - DirectorMike MillsStarsAnnette BeningElle FanningGreta GerwigThe story of a teenage boy, his mother, and two other women who help raise him among the love and freedom of Southern California of 1979.Σε εντελώς διαφορετικό φόντο, η ταινία «Καταπληκτικές Γυναίκες», μας πάει στην επαρχιακή Καλιφόρνια του 1979. Η περίοδος του κινήματος που εγκαινίασαν οι «Αφανείς ηρωίδες» βρίσκεται στο τέλος της και έρχεται ο νεοφιλελευθερισμός, οι επίθέσεις στην αριστερά, τις γυναίκες, τις αποκλίνουσες συμπεριφορές, ουσιαστικά στις κατακτήσεις που είχαν κερδηθεί. Σε πείσμα των εξελίξεων, η Δοροθέα Φιλντς μεγαλώνει τον έφηβο γιό της μόνη ή όχι ακριβώς μόνη, μια και επιστρατεύει τη νοικάρισσά της και μια νεαρή γειτόνισα, με τις οποίες δημιουργεί μια ιδιότυπη «οικογένεια» που τελικά αντέχει πολύ περισσότερο από θεσμούς και συμβατικές σχέσεις. Μια εύστοχη και ευαίσθητη ματιά που δικαιώνει όσους και όσες αντιστάθηκαν στη συντηρητική στροφή, από τον Μάικ Μιλς (σκηνοθέτη του «Αρχάριοι»).
08/03/2017, No 1264 - DirectorJean-Pierre DardenneLuc DardenneStarsAdèle HaenelOlivier BonnaudJérémie RenierA doctor gets obsessed with the case of a dead woman after learning that the woman had died shortly after having rung her door for help.«Ο καλός γιατρός ελέγχει πάντα τα συναισθήματά του, για να μπορεί να κάνει τη σωστή διάγνωση». Η νέα γιατρός Τζέννι Νταβίν κατσαδιάζει τον ειδικευόμενο Ζυλιέν, ο οποίος έχει παραλύσει στη θέα των σπασμών ενός μικρού παιδιού. Βρίσκονται σε ένα υποβαθμισμένο ιατρείο στον περιφερειακό της Λιέγης, σε μια απρόσωπη εργατογειτονιά.
Πολύ σύντομα ωστόσο, ο επαγγελματισμός της Τζέννι θα βρεθεί αντιμέτωπος με τα δικά της συναισθήματα. Αργότερα το ίδιο βράδυ, πολύ μετά τη λήξη του ωράριου λειτουργίας δίνει οδηγίες να μην ανοίξει η κεντρική πόρτα σε ένα χτύπημα, χωρίς να φαντάζεται ότι στην πόρτα χτυπά ένα κυνηγημένο μαύρο κορίτσι, το οποίο θα βρεθεί την επόμενη μέρα νεκρό στην όχθη του ποταμού. Όταν μαθαίνει από την αστυνομία μέσω της κάμερας εισόδου του κτηρίου τι είχε συμβεί, η Τζέννι στοιχειώνεται από την ιδέα του άγνωστου κοριτσιού, κάνει σκοπό της ζωής της να βρει την ταυτότητα και την οικογένειά του και να φροντίσει να μην μείνει για πάντα μια «άγνωστη».
Αρετές
Η τελευταία ταινία των αδελφών Νταρντέν που πρωτοπαίχτηκε στις Κάννες δεν είχε την ίδια ενθουσιώδη υποδοχή με προηγούμενα έργα τους, όμως είναι φτιαγμένη με τα ίδια υλικά και αρετές που συγκίνησαν και έκφρασαν μια ολόκληρη γενιά αμφισβήτησης που αγάπησε φανατικά το σινεμά τους.
Οι Νταρντέν ξεκίνησαν γυρίζοντας ντοκιμαντέρ. Όπως λένε οι ίδιοι: «Φτιάξαμε πολλά πορτρέτα ανθρώπων σε εργατογειτονιές. Μας διηγήθηκαν τις ζωές τους, τους αγώνες για δικαιοσύνη στο εργοστάσιο, στη γειτονιά, στο προσωπικό περιβάλλον. Στη συνέχεια προβάλλαμε τις ταινίες-πορτρέτα Κυριακές ή Σάββατα σε κάποιο καφέ ή γκαράζ, σε διάφορα μέρη. Αργότερα γυρίσαμε ταινίες τεκμηρίωσης συνδεδεμένες με την ιστορία του εργατικού κινήματος, με κάποιο συλλογικό υποκείμενο, π.χ. απεργίες ή την αντίσταση στους ναζί».
Τη δεκαετία του 1990 πέρασαν στη μυθοπλασία, δένοντας τον κοινωνικό ρεαλισμό με τα μηνύματα που ήθελαν να δώσουν. Έχουν πολλές ομοιότητες με το σινεμά του Κεν Λόουτς αν και είναι σαφείς και οι επιρροές από τον Μάικ Λι και τον Ρομπέρ Μπρεσόν. Δεν χρησιμοποιούν ειδικά εφέ, ούτε μουσική υπόκρουση, όλες οι ταινίες τους έχουν γυριστεί στα περίχωρα της Λιέγης -της αποβιομηχανοποημένης περιοχής του Βελγίου, με εμφανή συμπτώματα της οικονομικής κρίσης, σε φυσικούς χώρους, συχνά με την κάμερα στο χέρι.
Επιβίωση
Δεν ζητούν «υπερβολικό» παίξιμο από τους ηθοποιούς, οι περισσότεροι άλλωστε είναι ερασιτέχνες. Όλα αυτά γιατί δεν θέλουν να εκβιάσουν τη συγκίνηση του θεατή, την ταύτιση με τον ήρωα. Ωστόσο σπάνια πολιτικολογούν, η θέση τους προκύπτει μέσα από την περιπλάνηση των ηρώων. Συχνά πρόκειται για ευάλωττους κοινωνικά ανθρώπους (φτωχούς εργάτες, περιθωριακούς, μετανάστες) σε οριακές καταστάσεις, που θα πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στους νόμους της ατομικής επιβίωσης και την ηθική τους υπόσταση.
Το ενδιαφέρον με τους Νταρντέν είναι ότι δεν φτιάχνουν «αγίους». Οι πρωταγωνιστές τους συχνά ξεπέφτουν στις χειρότερες πράξεις και μετά έχουν να υποστούν τις συνέπειες αλλά και τις δικές τους τύψεις. Η ταινία δεν είναι δικαστήριο για να τους κρίνει, πρέπει να βρουν το δρόμο μόνοι τους. Στην «Υπόσχεση» ο νεαρός πρωταγωνιστής αγωνίζεται να ξεπλύνει τις επιπτώσεις από το σύγχρονο δουλεμπόριο που κάνει ο πατέρας του. Η «Ροζέτα» πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στη φιλία και μια θέση εργασίας, στο «Παιδί» ο πατέρας πουλάει το ίδιο του το μωρό. «Θέλουμε να οδηγούμε τους χαρακτήρες μας σε καταστάσεις που ανακαλύπτουν ότι, αντίθετα με την κυρίαρχη άποψη, η ζωή δεν αγοράζεται και πουλιέται, κι αυτό μπορεί να τους εξανθρωπίσει», αναφέρουν.
Στο «άγνωστο κορίτσι», η Τζέννι είναι αφοσιωμένη γιατρός μπροστά σε μια καριέρα σε ένα ανερχόμενο νοσοκομείο, αλλά θα αρνηθεί τη θέση, προκειμένου να μάθει τι συνέβη στο νεκρό κορίτσι. Δεν ξέρουμε και δεν μαθαίνουμε τίποτα για την προσωπική ζωή ή την οικογένειά της. Λόγω των γνωριμιών της με τη γειτονιά, θα βγάλει άκρη και θα βρεθεί μπροστά σε δυσάρεστες αλήθειες σε σχέση με «καθωσπρέπει» άτομα της τοπικής κοινωνίας, με στόχο την εξιλέωση αλλά και τον επαναπροσδιορισμό της σχέσης με τον ειδικευόμενο Ζυλιέν. Έτσι διεκδικεί την ανθρώπινη ιδιότητα που αφαιρεί καθημερινά ο καπιταλισμός από τον καθένα και την καθεμιά μας.
Δήμητρα Κυρίλλου
15/03/2017, No 1265 - DirectorYannis SakaridisStarsGiannis StankoglouMakis PapadimitriouVassilis KoukalaniA bitter Greek nationalist in Athens is horrified when his apartment building and local park become resting stops for refugees.Από 23 Μάρτη καλωσορίσαμε στις αίθουσες την Ελληνική ταινία της χρονιάς. Η «Πλατεία Αμερικής» του Γιάννη Σακαρίδη μιλάει για την Αθήνα της κρίσης πιο ζωντανά κι από ντοκιμαντέρ και ταυτόχρονα ανιχνεύει τις επιπτώσεις της στη ζωή των καθημερινών ανθρώπων, τις προσωπικές διαδρομές τους, που σε τελική ανάλυση είναι πανανθρώπινες και, χωρίς να ξεστομίζεται ούτε μια πολιτικολογία, τόσο βαθιά πολιτικές.
Στην πάλαι ποτέ κραταιή γειτονιά ανάμεσα στη Βικτώρια και την πλατεία Αμερικής εκτυλίσσονται και διασταυρώνονται οι ζωές τεσσάρων ανθρώπων. Οι δυο μένουν στην ίδια πολυκατοικία και είναι φιλαράκια απ’το σχολείο, όμως οι συνειδήσεις τους έχουν διαγράψει πολύ διαφορετικές τροχιές. Ο Μπίλη είναι ηρωικός επιζών της ροκ εποχής, ιδιοκτήτης μπαρ με παράνομο τατουατζίδικο στο πατάρι, που αποτελεί και το πραγματικό μεράκι του και μέσο επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Για τον Νάκο, το βασικό πρόβλημα είναι οι ξένοι που έχουν κατακλύσει τη γειτονιά. Αποτελεί εύρημα της ταινίας ότι βάζει τον Νάκο στην αφήγηση. Η φωναχτή σκέψη του ζωντανεύει ενοχλητικά την άβυσσο του εκκολαπτόμενου φασίστα, καθώς υπολογίζει επιμελώς την (πολυ)εθνική σύνθεση των ενοίκων της ιστορικής πολυκατοικίας όπου μένει με τους γονείς του -καθότι άνεργος στα 38 του. Μια πολυκατοικία –στατιστική της Ελληνικής κοινωνίας- από τον απόστρατο αξιωματικό στο ρετιρέ μέχρι τους μετανάστες κάθε εθνικότητας και οικονομικής κατάστασης από τον πρώτο όροφο ως τα υπόγεια.
Σύνορα
Η «Πλατεία Αμερικής» δεν είναι μόνο ο μικρόκοσμος του Νάκου. Στους βρώμικους στενούς δρόμους τριγύρω κινούνται οι πρόσφυγες που χτυπούν την πόρτα, όχι του Αμερικάνικου ονείρου όπως παλιά, αλλά της Ευρώπης – φρούριο. Ο Σύριος Τάρεκ καταθέτει τις οικονομίες μιας ζωής για μια δίοδο προς τη Γερμανία γι’αυτόν και τη μικρή του κόρη. Ο Τάρεκ είναι δεύτερος αφηγητής. Τον ακούμε να καταθέτει τη δική του οπτική σκοπιά, να απαντά νοητά στις ρατσιστικές ανοησίες του Νάκου και του κάθε Νάκου: «Πίστευα στα σύνορα, αλλά όχι πια. Σύνορα σημαίνει μπίζνες...».
Ωστόσο η εικόνα δεν είναι στατική. Η νεορεαλιστική περιγραφή εναλλάσσεται με τη δραματουργική πλοκή με δυο εξελίξεις που χωρίς να είναι πολύ πρωτότυπες σαν ιστορίες, απογειώνουν την ταινία. Στο πατάρι (και στην καρδιά) του Μπίλη εμφανίζεται η Τερέζα, Αφρικανή τραγουδίστρια μπλεγμένη στον υπόκοσμο της περιοχής. Τη βλέπουμε σε ένα καταγώγιο να τραγουδά το «Sinnerman» της Νίνα Σιμόν. Από την άλλη, ο Νάκος εκτροχιάζεται πλήρως και αναλαμβάνει δράση για να «καθαρίσει» τη γειτονιά, με απρόβλεπτες συνέπειες για το μικροσκοπικό του σύμπαν.
Φλερτάροντας με τον κυνισμό του φιλμ νουάρ, αλλά περισσότερο με έναν παράξενο, υπερβατικό ρομαντισμό, η «Πλατεία Αμερικής» προσγειώνεται γλυκόπικρα ανάμεσα στη θλίψη και την ελπίδα ταράζοντας τον θεατή και αφήνοντας κρατούμενα για σκέψη. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για δυο γραφικούς τύπους της Αθήνας, αλλά για τον καθένα και την καθεμιά μας. Το τι κάνουμε και τι θέση παίρνουμε απέναντι στα πράγματα μπορεί να πάρει μπάλα τη δική μας ιδιωτική ζωή, μπορεί όμως και να κάνει τη διαφορά. Εμείς διαλέγουμε...
Δήμητρα Κυρίλλου
29/03/2017, No 1267 - DirectorFotos LambrinosStarsFotos Lambrinos1917- 2017 One century from the October Revolution. The big dream, the vision shared by millions of people over the world left an indelible mark on the 20th century. It was a utopian dream that this documentary describes and tries to interpret. The "Great Utopia" narrates the fall of the Tzar, the breakout of the "October revolution", the domination of the Bolsheviks, the civil war, the failure of "war communism", Lenin's efforts to implement the new economic policy (NEP) and the huge explosion (and subsequent implosion) of the Soviet society: social progress, free commerce, agricultural production, education, women's position, visual arts, poetry, literature, theatre, music, cinema, architecture. It was a short-lived era of creativity and the Bolsheviks dreamy of spreading it all over the world. Indeed, many communist parties sprang that ended up forming the "Communist International", an institution meant to coordinate the workers' movements in capitalist countries. Millions of people also dreamy to visit the Soviet Union and admire the accomplishments of socialism. Finally, few did so. In the meantime, in the Soviet Union, after Lenin's death, the expulsion of Trotsky and Stalin's rise, the dogma of the "war communism" comes back with a vengeance; the main goals are industrialization and collectivization, two processes that are enforced violently causing bloody conflicts with the farmers. Arrests and deportations of millions of peasants to faraway Siberia as well as an imposed famine to a large population leads to the death of more than 5 million people: the term HOLODOMOR maybe known only to the initiated; it means "death from famine" and defines the mass starvation in Ukraine in 1932-34. Immediately after, the regime, having achieved its goal, looks triumphant events and consolidates its autocracy. The prophetic painting by Nikritin "People's Trial" illustrates the tragedy.Η τελευταία ταινία - ντοκιμαντέρ του Φώτου Λαμπρινού καταπιάνεται με την Οκτωβριανή επανάσταση και συγκεκριμένα με τα πρώτα 17 της χρόνια, από το 1917 μέχρι τον λιμό του 1934. Στη χρονιά της εκατοστής επετείου του Οκτώβρη, θα μπορούσε να είναι μια θαυμάσια αφορμή για έναν φόρο τιμής στην επανάσταση και για συζήτηση πάνω στην πορεία και την έκβασή της. Δυστυχώς, αποτυγχάνει και οι λόγοι δεν είναι τεχνικοί.
Το αρχειακό υλικό είναι πλούσιο, από κινηματογραφικά έργα, από τα «Επίκαιρα» της εποχής, φωτογραφίες και διάφορες πηγές και η παρουσίασή του επιμελής και τακτοποιημένη, με γραμμική αφήγηση σε 18 τιτλοφορημένα κεφάλαια. Το πρόβλημα δεν βρίσκεται στους καλλιτεχνικούς κανόνες αλλά στην ουσία, στην άποψη που εντέχνως προβάλλεται, η οποία συνιστά μια χοντροκομμένη υποτίμηση της επαναστατικής διαδικασίας του Οκτώβρη, ακυρώνοντας έτσι το στοίχημα που έχει βάλει σαν ταινία.
Διακρίναμε τα 18 κεφάλαια σε τρεις φάσεις: Άνοδος, Ουτοπία, Πτώση. Η ταινία αρχίζει ωραία, με τις γυναίκες της Πετρούπολης που ξεκίνησαν την επανάσταση τον Φλεβάρη του ‘17, απεργώντας για ψωμί και γάλα, μια απεργία που πράγματι κανένα πολιτικό κόμμα δεν είχε σχεδιάσει και μέσα σε λίγες μέρες μετατράπηκε σε γενικό ξεσηκωμό, ανέτρεψε το καθεστώς του τσάρου και έφερε μια διάδοχη κατάσταση με την προσωρινή κυβέρνηση. Σε ρυθμό fast forward παρακολουθούμε τις διαδηλώσεις και τους αγώνες της εργατικής τάξης, τις εξελίξεις του Απρίλη, την επιστροφή του Λένιν από την εξορία.
Πολύ σύντομα όμως, οι μάζες του κόσμου αποσύρονται από την οθόνη και την αφήγηση και το ντοκιμαντέρ αλματωδώς βρίσκεται στον Οκτώβρη, όπου ταχυδακτυλουργικά το κόμμα των Μπολσεβίκων αν και δεύτερη δύναμη στις εκλογές για τη Νέα Βουλή, φέρεται να χειραγωγεί την κατάσταση και την αδυναμία των αντιπάλων του με τέτοιο τρόπο, που βγαίνει κυρίαρχο. Μέχρι τον Γενάρη του ’18 διαλύει τη συντακτική συνέλευση και ανακηρύσσει την εξουσία των Σοβιέτ (τα οποία ελέγχει το ίδιο, όπως μας θυμίζει η φωνή του αφηγητή, Φ.Λαμπρινού).
Φάουλ πρώτο: Ολόκληρη η φοβερή χρονιά του ’17 από τον Φλεβάρη στον Οκτώβρη, με τις δοκιμασίες της επαναστατικής διαδικασίας και τις πολιτικές μάχες σε συνθήκες δυαδικής εξουσίας «ξεπετιέται» σε λίγα καρέ. Η καρδιά της επανάστασης, τα εργατικά συμβούλια, τα νέα κύτταρα δημιουργικότητας και της λήψης αποφάσεων μνημονεύονται μια ή δυο φορές και το μόνο που είναι σίγουρο γι’αυτά είναι ότι τα ελέγχουν οι Μπολσεβίκοι. Η κρίση και το πραξικόπημα Κορνίλοφ προσπερνιούνται και το βάρος πέφτει στο αποτέλεσμα: το ξήλωμα της αστικής δημοκρατίας από το «μονολιθικό κόμμα» που παίρνει το κράτος και την κοινωνία κάτω από τον έλεγχό του κηρύσσοντας στρατιωτικό νόμο.
Φάουλ δεύτερο: Το κοινοβούλιο και ο πλουραλισμός αναγορεύονται εμμέσως πλην σαφώς σε τοποτηρητές της δημοκρατίας που καταπατήθηκαν και η επανάσταση μειώνεται σε πραξικόπημα. Προβάλλονται οι διαδηλώσεις των υπερασπιστών της συνταγματικής τάξης ενάντια στους νέους θεσμούς των Μπολσεβίκων (Κόκκινος στρατός, Τσε-κα). Αντίθετα με την εργατική τάξη που βρίσκεται στο περιθώριο του ντοκιμαντέρ με αιτιολογία το μικρό της αριθμητικό μέγεθος, η έμφαση δίνεται στους αγρότες, η καταπίεση των οποίων από την κατάργηση της ελεύθερης αγοράς οδηγεί στον εμφύλιο και την εισβολή των ξένων κρατών στη Ρωσία.
Με ένα σύντομο πέρασμα στον διεθνή παράγοντα και την απώλεια της επανάστασης στην Ουγγαρία και τη Γερμανία (χωρίς δυστυχώς να αναφερθεί ο αποφασιστικός ρόλος της Σοσιαλδημοκρατίας σε αυτή), η Ρωσία βρίσκεται νικήτρια του πολέμου αλλά αποδεκατισμένη οικονομικά. Η Νέα Οικονομική Πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση παρουσιάζεται σαν σωστή στροφή προς την «ομαλοποίηση» της κατάστασης, παραλείποντας όμως κάτι ουσιαστικό: Για τους Μπολσεβίκους η ΝΕΠ και η ελεύθερη αγορά ήταν αναγκαίες τακτικές υποχωρήσεις για την επιβίωση του εργατικού κράτους και όχι απόλυτες αξίες διακυβέρνησης.
Τέχνη
Εδώ η ταινία περνά στο δεύτερο κομμάτι, που είναι και το πιο αξιόλογο, στο οποίο επιχειρεί να περιγράψει την «Μεγάλη Ουτοπία». Ο όρος αναφέρεται σε μια ιδέα του ζωγράφου Βασίλι Καντίνσκι για ένα συνέδριο με εκπροσώπους όλων των τεχνών κι όλων των χωρών, το οποίο θα οδηγούσε στην κατασκευή ενός παγκόσμιου οικοδομήματος τεχνών – που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Το ίδιο άλλωστε συνέβη και στον Πύργο του Τάτλιν, που ωστόσο έγινε σήμα κατατεθέν για ολόκληρη αυτή την περίοδο.
Στα κεφάλαια αυτά περιγράφονται τα επιτεύγματα της επανάστασης με έμφαση τον τομέα της εκπαίδευσης και του πολιτισμού. Από τον Κυβο-φουτουρισμό μέχρι τον Κονστρουκτιβισμό και τον Προγιεξιονισμό και από το επαναστατικό θέατρο και το κινηματογραφικό μοντάζ μέχρι τις ορχήστρες χωρίς μαέστρο, την σημειωτική και τη μορφολογία, η έκρηξη ήταν τεράστια, εμπνευσμένη από τις διακηρύξεις της πλήρους ελευθερίας στην τέχνη, όπως τις διατύπωσε ο τότε επίσκοπος πολιτισμού Ανατόλι Λουνατσάρσκι. Η δεκαετία του ’20 υπήρξε μια διαρκής αναταραχή ιδεών και εγχειρημάτων με αποτελέσματα μίλια μακρυά από ο,τιδήποτε είχε υπάρξει ως τότε. Το σινεμά του Αϊζενστάιν και των συντρόφων του Κουλεσόφ, Πουντόβκιν, Ντοβτζένκο, τα Κινο-νεντέλια -τα Σοβιετικά επίκαιρα του Τζίγκα Βερτόφ είναι πιο γνωστά. Ο θεατής έχει την ευκαιρία να μάθει για τη φόρμα που παράγει το νόημα (φορμαλισμός), καθώς και για την πρώτη ταινία με θέμα ένα ερωτικό τρίγωνο (Βίκτορ Σκλόφσκι, 1926), γέννημα των δικαιωμάτων που παραχωρήθηκαν στις γυναίκες και της βελτίωσης της θέσης τους στην κοινωνία.
Οι εικόνες που περνάνε γοργά στην οθόνη παραπέμπουν σε μια σοβιετική «belle epoque», που όμως φαντάζει αίολη σε σχέση με ό,τι είχε περιγραφεί μέχρι τώρα. Το ερώτημα που εύλογα γεννιέται είναι πώς είναι δυνατόν αυτή η εντυπωσιακή εικόνα ελευθερίας και δημιουργικότητας να παράγεται από ένα αυταρχικό καθεστώς που στηρίζεται σε μια στροφή στην αγορά (ΝΕΠ); Σε ποιά βάση και σε ποιές παραγωγικές και κοινωνικές σχέσεις πάτησε η έκρηξη και η αναταραχή που εκθειάζονται; Ποιόν υπηρετούν και σε τι στοχεύουν;
Απαντήσεις στην ταινία δεν υπάρχουν. Ο κύκλος αυτός κλείνει με τον θάνατο του Λένιν και την μετατροπή του σε σύμβολο λατρείας από το καθεστώς και με ένα νέο fast forward, η διαδοχή στην ηγεσία μετατρέπεται σε καρικατούρα όπου δυο λευκοντυμένοι άντρες (ο Τρότσκι και ο Στάλιν) αντιπαρατίθενται με νικητή τον δεύτερο. Η σκληρή πολιτική μάχη που έδωσε η αριστερή αντιπολίτευση από το 1924 μέχρι το 1928 περνάει με δυο αράδες και το δόγμα του «Σοσιαλισμού σε μια μόνο χώρα» βγαίνει νικητής μιας μάχης που η ταινία αγνοεί.
Από κει και πέρα, ο κατήφορος είναι γνωστός. Βίαιη κολλεκτιβοποίηση στην ύπαιθρο, πεντάχρονα πλάνα και σταχανοφισμός στα εργοστάσια, άγρια καταστολή και εξορία στη Σιβηρία για όποιους διαφωνούν. Η αυτοκτονία του Μαγιακόφσκι κλείνει συμβολικά την περίοδο της πολιτιστικής άνθισης και ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός μετατρέπει την τέχνη σε κρατική προπαγάνδα. Ο λιμός του 1934 σωστά παρουσιάζεται σαν τραγικό επακόλουθο της πολιτικής που είχε στόχο την συσσώρευση σε βάρος των ανθρώπινων αναγκών. Αλλά ακόμη κι εδώ, ο σχολιασμός του ντοκιμαντέρ πέφτει σε ένα ακόμη φάουλ. Υπερασπίζεται την επιστροφή στη ΝΕΠ, τη «δημοκρατία» της αγοράς και όχι τον εργατικό έλεγχο και την αναζωογόνηση των σοβιέτ, μάχη που δόθηκε (και χάθηκε) από τον Τρότσκι και την αριστερή αντιπολίτευση.
Ο Φώτος Λαμπρινός είναι ένας σημαντικός δημιουργός του θεάτρου και του κινηματογράφου τεκμηρίωσης. Έχει γυρίσει δεκάδες ντοκιμαντέρ, έχει ασχοληθεί με δύσκολα θέματα (δολοφονία Λαμπράκη, Άρης Βελουχιώτης), έχει γράψει, έχει διδάξει, έχει κάνει έρευνα. Η «Μεγάλη ουτοπία» αδικεί τον ίδιο, το φιλόδοξο στοίχημα που βάζει με τον εαυτό της και την ίδια τη Ρώσικη επανάσταση. Μετατρέποντάς την με υπερβατικό τρόπο σε πραξικόπημα και ουτοπία αδυνατεί να συμβάλει σοβαρά στην επίκαιρη, βαθιά και αναγκαία συζήτηση για την επανάσταση που άλλαξε τη ροή της ιστορίας, μια συζήτηση που σήμερα χρειαζόμαστε όσο ποτέ.
Δήμητρα Κυρίλλου
05/04/2017, No 1268 - DirectorAndré SingerStarsHelena Bonham CarterJasper BrittonLeonard BerneyResearchers discover film footage from World War II that turns out to be a lost documentary shot by Alfred Hitchcock and Sidney Bernstein in 1945 about German concentration camps.Όταν τα στρατεύματα των συμμάχων έφτασαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης το 1945, ο στρατός και οι εικονολήπτες της ειδησεογραφίας βρέθηκαν αντιμέτωποι με φρικιαστικές εικόνες, τις οποίες κατέγραψαν με τις κάμερές τους. Από τη μεριά της Βρετανίας, ο Σίντνεϊ Μπέρνσταϊν του Υπουργείου Πληροφοριών της και η ομάδα του, μεταξύ των οποίων ο σκηνοθέτης Άλφρεντ Χίτσκοκ, επεξεργάστηκαν το φιλμικό υλικό, πραγματοποιώντας παράλληλα γυρίσματα στο Μπέργκεν-Μπέλζεν, το Νταχάου και το Άουσβιτς, με στόχο να δημιουργήσουν μια ταινία- καταπέλτη. Θα είχε τίτλο «Γερμανικά Στρατόπεδα Συγκέντρωσης – Πραγματική Έρευνα».
Παρά την αποδεδειγμένη γνησιότητα του ντοκιμαντέρ του 1945 και τη χρήση του πιο καθηλωτικού φιλμικού υλικού που τραβήχτηκε ποτέ σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, το σχέδιο του Μπέρνσταϊν δεν προβλήθηκε ποτέ. Το ντοκιμαντέρ δεν ολοκληρώθηκε, λόγω μιας σειράς από πρακτικά προβλήματα, αλλά κυρίως επειδή με τον ερχομό του Ψυχρού Πολέμου, το πολιτικό κλίμα μεταβλήθηκε και οι Δυτικές κυβερνήσεις που πατρονάριζαν τη νεοσύστατη Δυτική Γερμανία του Αντενάουερ, δεν ήθελαν με τίποτα να θυμήσουν στα ακροατήρια τις ναζιστικές θηριωδίες. Από το 1952, το ντοκιμαντέρ φυλαγόταν ανολοκλήρωτο στα αρχεία του Βασιλικού Πολεμικού Μουσείου στο Λονδίνο...
Το 2008, το Μουσείο ξεκίνησε ένα φιλόδοξο σχέδιο για την ψηφιοποίηση, αποκατάσταση και ολοκλήρωσή του. Το ντοκιμαντέρ «Θα πέσει η νύχτα» παρέχει μία συναρπαστική ματιά στα παρασκήνια του πώς δημιουργήθηκε το ξεχασμένο ντοκιμαντέρ και πώς τελικά ολοκληρώθηκε μετά από 70 χρόνια. Αντιπαραθέτει πρωτογενές υλικό και σκηνές από το ντοκιμαντέρ του 1945 με μαρτυρίες από τους επιζώντες -κάποιοι από τους οποίους αναγνωρίζουν τον νεότερο εαυτό τους στο φιλμ- τους στρατιώτες που τους απελευθέρωσαν και αρχειακές συνεντεύξεις με τον Μπέρνσταϊν, τον Χίτσκοκ και τον Μπίλι Γουάιλντερ. Τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος (27 Γενάρη 2017) η ταινία προβλήθηκε τηλεοπτικά σε όλο τον κόσμο και από 20 Απρίλη βρίσκεται στις Αθηναϊκές αίθουσες.
16/05/2017, No 1274 - DirectorJoshua OppenheimerAnonymousChristine CynnStarsAnwar CongoHerman KotoSyamsul ArifinA documentary which challenges former Indonesian death-squad leaders to reenact their mass-killings in whichever cinematic genres they wish, including classic Hollywood crime scenarios and lavish musical numbers.Δυο συγκλονιστικές ταινίες για την ξεχασμένη σφαγή ενός εκατομμυρίου κομμουνιστών της Ινδονησίας το 1965 από κρατικές και παρακρατικές ομάδες με τις ευλογίες των ΗΠΑ και την ανοχή της ΕΣΣΔ, που άνοιξε το δρόμο στον δικτάτορα Σουχάρτο.
Στην πρώτη (2012), ο Τζόσουα Οπενχάιμερ συναντά τους θύτες, ακροδεξιούς αρχιβασανιστές και μαφιόζους, οι οποίοι σαράντα χρόνια αργότερα ζουν ατιμώρητοι σαν «καθωσπρέπει» πολίτες και τους πείθει να αφηγηθούν τα «κατορθώματά» τους ως πρωταγωνιστές σε μια δήθεν κινηματογραφική υπερπαραγωγή του. Η ταινία σοκάρει με το θράσος των δημίων που κομπάζουν για τις θηριωδίες που περιγράφουν με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες κι αυτό οφείλεται στο ότι τα γεγονότα μέχρι σήμερα παραμένουν σχετικά άγνωστα και ατιμώρητα και οι μετέπειτα γενιές Ινδονήσιων ζουν στη σιωπή και τον φόβο που επέβαλαν έκτοτε οι νικητές.
[συνέχεια στο "Η όψη της σιωπής"/"The look of silence" (2014)]
16/05/2017, No 1274 - DirectorJoshua OppenheimerStarsAdi RukunM.Y. BasrunVolker HanischA family that survived the genocide in Indonesia confronts the men who killed one of their brothers.[συνέχεια από το "The act of killing" (2012)]
Ο Άντι Ρουκουν είναι ένας από αυτούς. Στην «Όψη της σιωπής» (2014), επισκέπτεται τους φονιάδες του αδελφού του, Ράμλι (που τους έχει δει να περηφανεύονται στην «Πράξη του φόνου») και τους μιλάει ανοιχτά γι'αυτά που έκαναν. Για τον Άντι είναι ο μοναδικός τρόπος να αντιμετωπίσει τον φόβο και τη σιωπή που από τότε κρέμεται πάνω από τους γονείς του, τον ίδιο και ολόκληρο το χωριό όπου ζουν. Σαν οπτικός που είναι, προσεγγίζει τους παρακρατικούς δήμιους και ζητάει να φορέσουν τα ειδικά γυαλιά που μετρούν τη μυωπία, καταδεικνύοντας την «άλλη μυωπία», την έμφυτη αντίσταση των δολοφόνων να δουν και να συνειδητοποιήσουν τις ίδιες τους τις πράξεις.
Οι δυο ταινίες, που γυρίστηκαν με εξαιρετικό ρίσκο για την ομάδα που συμμετείχε στην παραγωγή και είναι απαγορευμένες στην Ινδονησία, έκαναν πάταγο και ξανάφεραν με οδυνηρό τρόπο στην επικαιρότητα μια σφαγή που όλες οι κυβερνήσεις κράτησαν στο περιθώριο της ιστορίας και μέχρι σήμερα επιθυμούν να ξεχαστεί.
16/05/2017, No 1274 - DirectorKim Ki-dukStarsRyu Seung-beomLee Won-geunKim Young-minA North Korean fisherman breaks his boat engine by accident and drifts down to South Korea. After enduring brutal investigations in the South, he eventually gets sent back to North Korea.Την παράνοια στην οποία έχουν οδηγήσει τη χερσόνησο της Κορέας οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και ο εθνικισμός δείχνει ανάγλυφα η τελευταία ταινία του Κιμ Κι-ντουκ.
Ένας Βορειοκορεάτης ψαράς παρασύρεται από την παλίρροια στα ύδατα της Νότιας Κορέας όταν το δίχτυ πιαστεί στην προπέλα της βάρκας του. Συλλαμβάνεται και περνάει μια οδύσσεια στα χέρια της μυστικής αστυνομίας, προκειμένου να αποδείξει ότι δεν είναι κατάσκοπος, και στη συνέχεια, ότι δεν επιθυμεί να ζητήσει άσυλο στην εύπορη Νότια Κορέα –όπως θα βόλευε το καθεστώς για προπαγανδιστικούς λόγους- αλλά να επιστρέψει στην οικογένειά του στο Βορρά. Μόνο μπροστά στον κίνδυνο πρόκλησης διπλωματικού επεισοδίου, ο ήρωας αφήνεται ελεύθερος να επιστρέψει στην πατρίδα του. Εκεί όμως τον περιμένουν χειρότερες δοκιμασίες στα χέρια της «σοσιαλιστικής» αντικατασκοπείας.
Ο σπουδαίος Νοτιοκορεάτης δημιουργός φτάνει στην λιγότερο περίτεχνη αλλά στην πιο άμεσα πολιτική και δυστυχώς επίκαιρη ταινία του, έναν καφκικό εφιάλτη για τον απλό άνθρωπο που πιάνεται στα δίχτυα δυο κρατικών μηχανισμών μου μοιάζουν εντελώς ανόμοιοι αλλά είναι τελικά εξίσου αδυσώπητοι και διεφθαρμένοι.
Δήμητρα Κυρίλλου
16/05/2017, No 1274 - DirectorStergios PaschosStarsIro BezouHaris FragoulisTwelve hard months after their sudden break-up, a struggling musician invites his ex-lover at a friend's sumptuous villa in search of answers. Living apart, or living together, is equally scary; but, is there an answer to every question?«Αφτερλωβ»: Όταν οι άνθρωποι κλειδώνονται σε καταστάσεις που δεν υπάρχουν τοίχοι για να τις ορίσουν
«I' m only human “Αφτερλωβ”
I' m only human “Αφτερλωβ”
don't put the blame on me…
don't put the blame on me…»*
Καιρός η νέα εργατική τάξη στην Ελλάδα να υλοποιήσει τα δικά της όνειρα. Η όπως χαρακτηριστικά λένε και οι δύο νέοι πρωταγωνιστές της ταινίας: «Θα κλειδωθούμε μέχρι να λυθεί αυτό και να βρούμε τη λύτρωση».
«Πατώντας» στην προηγούμενη μικρού μήκους ταινία του, «Ο Έλβις Είναι Νεκρός» (2014), ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Στέργιος Πάσχος, δύο χρόνια μετά, κάνει το μεγάλου μήκους κινηματογραφικό του ντεμπούτο, με την ταινία «Αφτερλωβ» που βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες την Πέμπτη 18/5.
Προηγήθηκε η πρεμιέρα της ταινίας στο 57ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ενώ μετά το βραβείο «Καλύτερης ταινίας» από την Επιτροπή Νέων του Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λοκάρνο, απέσπασε και το σημαντικό βραβείο «Cineuropa» της Επιτροπής Νέων στο Φεστιβάλ της Μονς.
Με πρωταγωνιστές τη Σοφία και τον Νίκο (Ηρώ Μπέζου και Χάρης Φραγκούλης) ο Πάσχος, επιστρατεύει ξανά το αστείρευτο ταλέντο αυτών των δυο νέων ηθοποιών, για να μας διηγηθεί την ερωτική τους ιστορία από την αρχή, ενώ αυτή στην πραγματικότητα έχει λήξει.
«Συμπρωταγωνιστής» τους σε όλη τη διάρκεια της ταινίας, το σπίτι του σκηνοθέτη Νίκου Νικολαΐδη, εκεί όπου το 1979 γύρισε την ταινία του «Τα Κουρέλια Τραγουδάνε Ακόμα».
Σε αυτό, μένει ο πρωταγωνιστής (ένας μποέμ άφραγκος μουσικός) κατά τους καλοκαιρινούς μήνες για να το φυλάει και να φροντίζει τη Λέιλα, τον σκύλο του ιδιοκτήτη. Εκεί καλεί και την πρώην φίλη του Σοφία, για να περάσουν ένα χαλαρό και ευχάριστο σαββατοκύριακο, στην εξοχή. Ως φίλοι.
Αρχίζει λοιπόν, σε μία φόρμα διαλογική, γεμάτη ένταση και χιούμορ, η μάχη των φύλων. Ο χαλαρός ήρωας μας -που μόνο χαλαρός δεν είναι στην πραγματικότητα- θέλει εναγωνίως να μάθει γιατί χωρίσανε με την Σοφία. Θέλει να μάθει γιατί η Σοφία έφυγε.
Με δεδομένη την αγάπη του για εκείνη, το χιούμορ και την εξυπνάδα του, προσπαθεί να αναγκάσει τη Σοφία να του δώσει πειστικές εξηγήσεις. Εκείνη, πανέξυπνη, δυναμική και εσωστρεφής, ανταποκρίνεται στην πρόκληση, αντιμετωπίζοντας την ως παιχνίδι. Αρκούντος ερωτικό και αστείο.
Μια σύγκρουση εσωτερική -ακόμη κι αν εξωτερικεύεται- δύο νέων ανθρώπων με πολλές δυνατότητες, αλλά περιορισμένες ευκαιρίες. Εσώκλειστοι σ’ ένα όμορφο, αλλά περιορισμένο περιβάλλον -που άλλωστε δεν είναι και δικό τους- προσπαθούν να βρουν μια λύση με τα μέσα που διαθέτουν, ώστε να προχωρήσουν στη ζωή τους, κατανοώντας την ιστορία τους. Με όλη τη φρεσκάδα και τον δυναμισμό τους, να έρχονται σε αντίθεση με το περιβάλλον και τις συνθήκες μέσα στις οποίες κληθήκανε να ζήσουν.
Γιατί μια ερωτική ιστορία είναι και πολιτική. Αφού μιλάμε για τη γενιά των αριθμών. Κακοπληρωμένη και ανασφάλιστη. Η γενιά που στην αρχή χαρακτηρίστηκε ως εκείνη των 700 ευρώ, ενώ αμέσως μετά έγινε των 400 και κάτω. Η γενιά που καθορίστηκε από τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, τα ξεχειλωμένα ωράρια, την εργασιακή επισφάλεια. Η γενιά που αδυνατεί να κόψει τον ομφάλιο λώρο μέχρι τα 30.
«-Μυρίζομαι πρόβλημα…»
«-Θα φταίει η μύτη σου…»
• Από το τραγούδι «Human» του «Rag’n’Bone Man» η κατά κόσμο: Rory Charles Graham.
Πάνος Κατσαχνιάς
31/05/2017, No 1276 - DirectorKleber Mendonça FilhoStarsSonia BragaMaeve JinkingsIrandhir SantosClara, 65, lives her life to the fullest with her family and friends. A construction company wants her Recife oceanfront condo, as they've already bought all the other in the 3 story building. Clara's staying.Η Βραζιλία του νεοφιλελευθερισμού, της αγοράς και της καταστροφής της ιστορίας και της κουλτούρας της εκτίθεται στην ταινία Aquarius.
Ο δημιουργός Μεντόνσα Φίλιο επιλέγει τα θέματά του από τις γειτονιές της πόλης του, του Ρεσίφε που εξελίσσεται σε ανερχόμενη παραλιακή μεγαλούπολη της Βραζιλίας. Στην προηγούμενη ταινία του «Ήχοι της γειτονιάς» (2012) εξερευνεί τις αλλαγές στις ζωές των κατοίκων ενός προαστίου, όταν εγκαθίσταται στη γειτονιά μια ιδιωτική εταιρία σεκιούριτι. Εδώ, η ίδια αστική μεταβολή παρουσιάζεται μέσα από τα μάτια της δόνα Κλάρα, την οποία υποδύεται έξοχα η Σόνια Μπράγκα. Η Κλάρα είναι συνταξιούχος κριτικός μουσικής και μοναδική κάτοικος του παραλιακού συγκροτήματος κατοικιών «Aquarius», που στο παρελθόν είχε γνωρίσει καλύτερες μέρες. Εδώ έζησε η Κλάρα για 40 χρόνια, μεγάλωσε τρια παιδιά, έχασε τον σύντροφό της, κέρδισε μια μάχη με τον καρκίνο με απώλεια το αριστερό της στήθος και τώρα, στα 66 της απολαμβάνει μια άνετη ζωή με συντροφιά τους αγαπημένους της δίσκους βινυλίου, τις παρέες της και τη θάλασσα που βρίσκεται μόλις διασχίσει την παραλιακή λεωφόρο, ακριβώς απέναντι, με τις πινακίδες να προειδοποιούν «Προσοχή καρχαρίες».
Ωστόσο η μικροαστική ευδαιμονία της Κλάρα απειλείται από άλλους καρχαρίες, την κατασκευαστική εταιρία Bonfim που αγόρασε όλα τα διαμερίσματα της πολυκατοικίας και την πιέζει να πουλήσει και το δικό της έναντι αδρού ποσού, ώστε να αναγείρει έναν τερατώδη κολοσσό, το «Νέο Ακουάριους». Ο εγγονός του εργολάβου, αμερικανοθρεμμένος μάνατζερ με αγγελικό πρόσωπο επιστρατεύει τις πιο αδίστακτες μεθόδους για να εξαναγκάσει την Κλάρα να φύγει. Όταν τα εξώδικα, η πλύση εγκεφάλου στα παιδιά της και στον κοινωνικό περίγυρο δεν φέρνουν αποτέλεσμα, θα καταφύγει σε πραγματικές παρενοχλήσεις. Ολονύκτια πάρτυ με όργια στο πάνω διαμέρισμα, ακαθαρσίες στους κοινόχρηστους χώρους, πυρκαγιές...
Η Κλάρα όμως έχει δηλώσει ότι από το οίκημα δεν φεύγει ζωντανή. Έτσι, μετατρέπει τις επιθέσεις σε ευκαιρίες για να μετρήσει τις δικές της δυνάμεις σε πολλά διαφορετικά επίπεδα: Συγγενείς, φίλες και φίλοι, οι ναυαγοσώστες που συναντά καθημερινά στην παραλία, η ιδιαίτερη σχέση της με τη μουσική (είτε πρόκειται για Βιλαλόμπος, είτε για Queen), η εξερεύνηση της σεξουαλικότητάς της χωρίς να πτοείται από την ηλικία και τα σημάδια από τον καρκίνο. Η δόνα Κλάρα είναι το θηλυκό σύμβολο της Βραζιλίας που αντιστέκεται. Με ένα φλας μπακ μαθαίνουμε ότι πηγή έμπνευσης και μεντόρισά της υπήρξε η θεία της Λουσία, ένας ανεξάρτητος άνθρωπος του πνεύματος που είχε αγωνιστεί κατά της χούντας τη δεκαετία του ’60.
Ο πολιτικός συσχετισμός με τις εξελίξεις στη Βραζιλία έγινε άμεσος όταν η προβολή της ταινίας στο φεστιβάλ Καννών το 2016 συνέπεσε με την αντιδημοκρατική αποπομπή της Ντίλμα Ρούσεφ και την ενθρόνιση του δεξιού Τέμερ στην προεδρία της Βραζιλίας. Οι συντελεστές της δεν έχασαν στιγμή και φωτογραφήθηκαν στο κόκκινο χαλί με πλακάτ που κατέγγελλαν το συνταγματικό πραξικόπημα, δείχνοντας έμπρακτα τη σύνδεση της τέχνης τους με την πολιτική.
07/06/2017, No 1277 - DirectorFernando TruebaStarsPenélope CruzAntonio ResinesNeus AsensiNearly twenty years after the events of "The Girl of Your Dreams." in the 1950s, Macarena Granada, who has become a Hollywood star, returns to Spain to film a blockbuster about Queen Isabella I of Castile.Η νέα ταινία του [Φερνάντο] Τρουέμπα αποτελεί τη συνέχεια του πολυβραβευμένου «Το κορίτσι των ονείρων σου» (1999). Στην πρώτη ταινία, ένα κινηματογραφικό καστ μετακομίζει για τις ανάγκες μιας παραγωγής από την Ισπανία την εποχή του εμφύλιου στη Γερμανία του Γκέμπελς, με τραγελαφικές εξελίξεις.
Είκοσι χρόνια αργότερα, οι ήρωες ξανασμίγουν στα κινηματογραφικά στούντιο της φρανκοκρατούμενης Μαδρίτης. Η Μακαρένα Γκρανάδα επιστρέφει σταρ του Χόλιγουντ για να υποδυθεί τη βασίλισσα Ισαβέλλα της Καστίλης, ο σκηνοθέτης Μπλας, επιζήσας του στρατοπέδου Μαουτχάουζεν, οι υπόλοιποι θεατράνθρωποι πασχίζουν να επιβιώσουν κάτω από τον Φράνκο. Λογοκρισία, μελανοχίτωνες και παρακρατικοί δίνουν και παίρνουν και ο Μπλας καταλήγει να σπάει πέτρες στα στρατόπεδα που έχουν φυλακιστεί οι αριστεροί για να οικοδομήσουν τα μνημεία του δικτάτορα.
Η ανάμειξη της μεταπολεμικής ιστορίας και της μυθοπλασίας τελικά δεν λειτουργεί όσο υπόσχεται η εντυπωσιακή εισαγωγή της ταινίας με τα επίκαιρα της εποχής και την γοητεία του Χόλιγουντ. Παρόλα αυτά, ο Τρουέμπα έφτιαξε μια κομεντί με δραματικό υπόβαθρο (η επιβίωση του καλλιτέχνη στις πιο αντίξοες συνθήκες), με ενίοτε καυστικό χιούμορ (ο Αμερικανός σκηνοθέτης – παρωδία του Τζον Φορντ) και ένα φόρο τιμής στην τέχνη του σινεμά -εκείνη την εποχή μεσουρανούσε το σύστημα «τεχνικόλορ», τα εντυπωσιακά σκηνικά – κοστούμια και οι υπερπαραγωγές.
Δήμητρα Κυρίλλου
07/06/2017, No 1277 - DirectorPatty JenkinsStarsGal GadotChris PineRobin WrightWhen a pilot crashes and tells of conflict in the outside world, Diana, an Amazonian warrior in training, leaves home to fight a war, discovering her full powers and true destiny.Η ταινία «Wonder woman» βρίσκεται ήδη στις αίθουσες και σαρώνει σε εισητήρια. Αρκετοί κριτικοί κινηματογράφου εκθειάζουν τις φεμινιστικες περγαμηνές της: Γυναίκα υπερ-ήρωας (η πρώην μις Ισραήλ Γκαλ Γκαντότ), γυναίκα σκηνοθέτης (η Πάτι Τζένιγκς του εξαιρετικού «Monster»), περιπέτεια, γυναικεία ενδυνάμωση και χιούμορ. Η τέλεια συνταγή!
Ωστόσο πίσω από τα χειροκροτήματα, η ταινία αποδεικνύεται φτωχή σε ουσία, στερεοτυπική σε περιεχόμενο και ύπουλη σε σχέση με τα φεμινιστικά της μηνύματα.
Η ιστορία βασίζεται στις περιπέτειες της πριγκίπησσας Ντιάνα της Θεμισκύρας, ενός παραμυθένιου τόπου που κατοικείται από Αμαζόνες απογόνους του Δία και άξιες κατόχους της πολεμικής τέχνης. Το 1918, με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε εξέλιξη, εισβάλλουν στο νησί Γερμανικά στρατεύματα που καταδιώκουν έναν Αμερικανό κατάσκοπο των συμμάχων, ο οποίος έχει ανακαλύψει τα σχέδια των Γερμανών για ένα δολοφονικό αέριο μαζικής εξόντωσης. Πιστεύοντας ότι πρόκειται για υποχθόνιο σχέδιο του θεού του πολέμου, Άρη, η Wonder Woman ζώνεται το μαγικό σπαθί της και ως Νταϊάνα Πρινς εξορμά προς το Λονδίνο για να σώσει τον κόσμο στο πλευρό (φυσικά) των Συμμάχων.
Από κει και πέρα, η ταινία, αν και καλογυρισμένη, επαναλαμβάνει όλα τα χολιγουντιανά κλισέ: Κακοί Γερμανοί, άγριοι Οθωμανοί, καλοί Βρετανοί, παρανοϊκή επιστήμων με παραμορφωμένο πρόσωπο, καρικατούρες αναμέτρησης του καλού με το κακό και άφθονη ηθικολογία, μέχρι η Wonder Woman να θριαμβεύσει επί του κακού, τελειώνοντας τον πόλεμο, οπότε παραμένει στην υπηρεσία της ανθρωπότητας (και της επόμενης συνέχειας του έπους).
Πληγές
Πέρα όμως από το καλλιτεχνικό επίπεδο, η Wonder Woman άνοιξε και σοβαρότερες πληγές, λόγω της πρωταγωνίστριας. Η Γκαλ Γκαντότ δεν υπήρξε απλά μις Ισραήλ, δεν είχε μόνο υπηρετήσει στις ένοπλες δυνάμεις του κράτους –μαντρόσκυλο του ιμπεριαλισμού στη Μ.Ανατολή κατά τη διάρκεια της εισβολής στο Λίβανο το 2006.
Το καλοκαίρι του 2014, όταν το Ισραήλ βομβάρδιζε αλύπητα τη Γάζα, η εν λόγω κυρία έσπευσε να κάνει τις πιο πολεμοχαρείς φιλοσιωνιστικές δημόσιες δηλώσεις και να ενθαρρύνει τους συμπατριώτες της στο στρατό που «προστατεύουν τη χώρα από τους τρομοκράτες της Χαμάς». Αυτά είχε να πει για μια πολεμική επιχείρηση που άφησε πίσω της 2100 νεκρούς Παλαιστίνιους (στην πλειοψηφία παιδιά). Εύλογα λοιπόν, η διανομή της ταινίας συνάντησε μποϊκοτάζ στον Λίβανο και την Τυνησία και την κατακραυγή από το κίνημα αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη. Οι διαμαρτυρίες είναι δίκαιες.
Ασφαλώς, από τις στήλες της Εργατικής Αλληλεγγύης έχουμε επανειλημμένα υπερασπιστεί την ανεξαρτησία της τέχνης και ενός καλλιτεχνικού προϊόντος από τις απόψεις των δημιουργών της. Καθένας όμως οφείλει να δει πόσο υποκριτικά στημένη είναι μια παραγωγή που πουλάει φεμινισμό (γιατί ο κόσμος θέλει οι γυναίκες να είναι πιο ορατές-και καλά κάνει), σαν περιτύλιγμα ενός προϊόντος γεμάτου από κλισέ και δυτική προπαγάνδα. Μας θυμίζει επίσης ότι η έννοια της γυναικείας χειραφέτησης δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητη από το πολιτικό της περιεχόμενο. Μας αρέσει να βλέπουμε γυναίκες σε ρόλους ισχύος και επιτυχίας αλλά αυτά συμβαίνουν στην οθόνη και την ίδια στιγμή οι πραγματικές γυναίκες σε όλο τον κόσμο υφίστανται σεξιστικές επιθέσεις, ρατσισμό και λιτότητα.
Για την ιστορία, η Wonder Woman υπήρξε πνευματικό παιδί ενός πρωτοποριακού ψυχολόγου και καθηγητή, του Ουίλλιαμ Μόλτον Μάρστον, ο οποίος αναζητούσε ένα θηλυκό αντίδοτο στον σεξισμό της εποχής του και στη στερεοτυπική αντίληψη της σεξουαλικότητας (ο ίδιος υπήρξε ανοιχτά πολυσυντροφικός). Το πώς από τον ουτοπικό ρομαντισμό του δημιουργού της καταλήξαμε στο συγκεκριμένο προϊόν είναι δείγμα της ικανότητας του καπιταλισμού να αφομοιώνει τις επιθυμίες μας και να μας τις ξαναπουλάει σε ιλλουστρασιόν συσκευασία.
Δήμητρα Κυρίλλου
28/06/2017, No 1280 - DirectorNiki CaroStarsJessica ChastainJohan HeldenberghDaniel BrühlKeepers of the Warsaw Zoo, Antonina and Jan Zabinski, must save hundreds of people and animals during the Nazi invasion in WWII Poland.Η ταινία της Νίκι Κάρο («Άνιση μάχη») είναι βασισμένη στην πραγματική ιστορία της Αντονίνας και του Γιαν Ζαμπίνσκι, που ζούσαν μια ήσυχη ζωή κρατώντας τον ζωολογικό κήπο της Βαρσοβίας, στις εγκαταστάσεις του οποίου ζούσαν με τον μικρό τους γιό.
Η κατάσταση ανατράπηκε πλήρως με την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας την 1η Σεπτέμβρη 1939 λίγες μέρες μετά την υπογραφή του συμφώνου Ρίμπεντροπ-Μολότοφ. Οι Ζαμπίνσκι έζησαν τον βομβαρδισμό της Βαρσοβίας, τον θάνατο και την απώλεια των ζώων που φρόντιζαν και σύντομα είδαν τους Εβραίους φίλους τους να εκτοπίζονται αρχικά στο Γκέτο της πόλης και στη συνέχεια να φορτώνονται σε τρένα με προορισμό τα γνωστά σήμερα στρατόπεδα εξόντωσης. Την ίδια περίοδο, ο ζωολόγος Λουτζ Χεκ, προσωπικός φίλος του Χίτλερ φορτώνει ζώα από ράτσες που θεωρεί «ανώτερες» για να τα χρησιμοποιήσει σε γενετικά πειράματα.
Αντίσταση
Αποφασίζουν να κρύψουν στη σοφίτα την Εβραία φίλη τους Μάγδα, και παρά τον θανάσιμο κίνδυνο που συνεπαγόταν κάτι τέτοιο, σύντομα συνδέθηκαν με την Πολωνική Αντίσταση και προχώρησαν σε συστηματική φυγάδευση Εβραίων από το γκέτο μέσα από τις εγκαταστάσεις του ζωολογικού κήπου. Σύμφωνα με στοιχεία από το βιβλίο της Ντ. Άκερμαν «Η γυναίκα του Ζωολογικού κήπου», μέχρι το τέλος του πολέμου κατάφεραν να γλυτώσουν πάνω από 300 ανθρώπους. Η ταινία στηρίχτηκε στο βιβλίο και παρά την συμβατική «τηλεοπτική» αισθητική της έχει αρετές όπως οι σκηνές των βομβαρδισμών με τα «άγρια» ζώα να τρέχουν κυνηγημένα στους δρόμους της Βαρσοβίας, η εξέγερση του Εβραϊκού γκέτο το 1943 και η προβολή μιας λιγότερο γνωστής σελίδας για την Πολωνία του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, αυτής των απλών ανθρώπων που αντιστάθηκαν έμπρακτα στον ναζισμό.
05/07/2017, No 1281 - 19641h 35mPG8.3 (520K)97MetascoreDirectorStanley KubrickStarsPeter SellersGeorge C. ScottSterling HaydenAn unhinged American general orders a bombing attack on the Soviet Union, triggering a path to nuclear holocaust that a war room full of politicians and generals frantically tries to stop.Η ταινία του Στάνλει Κιούμπρικ είναι μια σπουδαία μαύρη σάτιρα της εποχής του ψυχρού πολέμου και από τις 29 Ιούνη βρίσκεται ξανά στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Γυρίστηκε το 1963, σε μια περίοδο που, ο ανταγωνισμός ΗΠΑ-ΕΣΣΔ κλιμακωνόταν γεωπολιτικά και σε επίπεδο εξοπλισμών που περιλάμβαναν τη χρήση πυρηνικής ενέργειας. Οι δυο ιμπεριαλιστικές υπερδυνάμεις συνέχιζαν να εξοπλίζονται και να αναπτύσσουν τεχνολογίες μαζικής καταστροφής. Επίκαιρα της εποχής διαφήμιζαν την αγορά και εφεύρεση νέων όπλων, βαφτίζοντάς τα «αναγκαία» για την ασφάλεια του λαού της κάθε πλευράς, πυρηνικά καταφύγια χτίζονταν σε διάφορες περιοχές των δυο υπερδυνάμεων, ενώ είχε διατυπωθεί καθαρά και η θεωρία της «Αμοιβαίας Ατομικής Καταστροφής» (MAD) από «γεράκια» που θεωρούσαν ότι μόνο η εξισορρόπηση των εξοπλισμών μπορούσε να εγγυηθεί την μη χρησιμοποίησή τους! Στην πραγματικότητα ήταν μια καταστροφική κούρσα με ανεξέλεγκτους κινδύνους. Η κρίση στον κόλπο των Χοίρων το 1961 έφερε την πολεμική αναμέτρηση ΗΠΑ-Κούβας (και πρώην ανατολικού μπλοκ) ακόμα πιο κοντά και τσαλάκωσε το μέχρι τότε «φιλειρηνικό» προφίλ του Αμερικανού προέδρου Τζ.Φ.Κένεντι.
Παρά την πολιτική λογοκρισίας και την αντικομμουνιστική προπαγάνδα στη βιομηχανία του σινεμά, αρκετά έργα εμπνεύστηκαν από τον φόβο που γεννούσε η ψυχροπολεμική συγκυρία και η πιθανότητα ενός πυρηνικού ολέθρου. Ένα απ’αυτά ήταν η νουβέλα «Red Alert» (1958), τα δικαιώματα της οποίας αγόρασε ο τότε ανερχόμενος σκηνοθέτης, Στάνλεϊ Κιούμπρικ, για να τη μεταφέρει στον κινηματογράφο. Έτσι γυρίστηκε το «Δόκτορ Strangelove, ή πώς έμαθα να πάψω να ανησυχώ και να αγαπήσω τη βόμβα» (πρωτότυπος τίτλος).
Όλα ξεκινούν όταν ο στρατηγός Ρίππερ, διοικητής σε μια Αμερικάνικη βάση δίνει εντολή να ενεργοποιηθεί ένα σχέδιο επίθεσης με πυρηνικά κατά της ΕΣΣΔ, που προβλεπόταν από το Πεντάγωνο και την κυβέρνηση των ΗΠΑ σε ειδικές περιπτώσεις. Σύντομα αποδεικνύεται ότι ο στρατηγός έχει παραφρονήσει και πιστεύει ότι οι Σοβιετικοί έχουν μολύνει το πόσιμο νερό των ΗΠΑ για να καταστρέψουν τα «πολύτιμα σωματικά υγρά των Αμερικανών πολιτών» (!), όμως ήδη αεροπλάνα Β-52 οδεύουν προς διάφορους στόχους στην ΕΣΣΔ. Την ίδια στιγμή στο Πεντάγωνο, οι στρατηγοί μαζί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ και τον Ρώσο πρέσβη προσπαθούν να διαλευκάνουν την κατάσταση, και μετά από επικοινωνία με το Κρεμλίνο διαπιστώνουν ότι λόγω της επιχείρησης αυτής, έχει ενεργοποιηθεί αυτόματα ένα αντίστοιχο σχέδιο επίθεσης των Σοβιετικών, το οποίο θα αφανίσει κάθε ζωή επί γης για τα επόμενα 93 χρόνια! Σε ένα από τα αμερικάνικα αεροπλάνα, το πλήρωμα προσπαθεί να διαχειριστεί την εντολή βομβαρδισμού. Πίσω στο δωμάτιο Πολέμου, ο πρώην ναζί προσωπικός σύμβουλος του προέδρου, δόκτωρ Strangelove, από το αναπηρικό του αμαξίδιο κάνει συστάσεις για την αναπαραγωγή και επιβίωση του ανθρώπινου είδους μέσα στα υπόγεια μπούνκερ.
Ο Κιούμπρικ και οι συνεργάτες του μετάτρεψαν ένα τραγικό θέμα σε μαύρη κωμωδία, καταπατώντας κάθε πρόσχημα και κάθε είδους «πολιτική ορθότητα». Το αποτέλεσμα είναι ένα σουρεαλιστικό θέαμα με καταστάσεις ντελίριου, που κατόρθωσε να δείξει πόσο παράλογες και καταστροφικές υπήρξαν οι πολιτικές του ψυχροπολεμικού ανταγωνισμού. Ο Πίτερ Σέλερς έδωσε ρεσιτάλ στον τριπλό ρόλο του λοχαγού Μαντρέικ, του αμερικανού πρόεδρου και του ναζιστή δόκτορα Strangelove. Όταν πρωτοπαίχτηκε το 1964 (καθυστέρησε να βγει στην οθόνη λόγω της δολοφονίας του JFK), η εταιρία παραγωγής έσπευσε να δηλώσει στους τίτλους αρχής ότι «καμιά σχέση δεν υπάρχει με αληθινά πρόσωπα και καταστάσεις». Τα κυρίαρχα δυτικά ΜΜΕ διαμαρτυρήθηκαν για «φιλοσοβιετικό δάκτυλο», όμως εκατομμύρια αγκάλιασαν το μήνυμα και την έκαναν μια από τις μεγαλύτερες κωμωδίες όλων των εποχών. Σε αντιπαράσταση με τους σημερινούς παγκόσμιους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς, η ομοιότητα με το τότε την κάνει δυστυχώς επίκαιρη.
Δήμητρα Κυρίλλου
05/07/2017, No 1281 - DirectorJoseph LoseyStarsDirk BogardeSarah MilesWendy CraigUpper-class Tony hires servant Hugo Barrett, who turns out to have a hidden agenda.Μια ασπρόμαυρη αγγλική ταινία του 1963 σε νέες αποκατεστημένες κόπιες έχει κάτι να πει στο σήμερα; Ο Υπηρέτης του Τζόζεφ Λόουζι βασίζεται στην ομώνυμη νουβέλα του Ρόμπερτ Μομ σε κινηματογραφικό σενάριο του μεγάλου συγγραφέα Χάρολντ Πίντερ. Ήταν η πρώτη από τις τρεις συνεργασίες των Λόουζι και Πίντερ στο σινεμά (ακολούθησαν το «Ατύχημα» και ο «Μεσάζων»).
Η ταινία γυρίστηκε σε μια μεταβατική περίοδο, όταν το κατεστημένο μεταπολεμικό Βρετανικό σινεμά είχε πια ξεπεραστεί αλλά δεν είχε ακόμη εμφανιστεί το ρεύμα του Free Cinema που προχώρησε σε σημαντικές ανατροπές στη δομή, το ύφος και το περιεχόμενο των ταινιών. Ο «Υπηρέτης» υπήρξε προπομπός αυτού του νέου κύματος, όπως επίσης και των αλλαγών στη Βρετανική κοινωνία, της παρακμής της αποικιοκρατικής αυτοκρατορίας και συνακόλουθα της αίγλης της κυρίαρχης τάξης.
Σύμβολο αυτής της τάξης είναι ο Τόνι, ένας ξεπεσμένος αριστοκράτης, κοσμογυρισμένος και δικτυωμένος αλλά νωθρός, επαρμένος, που αν και στα πρόθυρα της χρεωκοπίας, ονειρεύεται μπίζνες στη ζούγκλα της Βραζιλίας. Προσλαμβάνει τον Μπάρετ σαν υπηρέτη για να τον περιποιείται και να φροντίζει το κομψό διώροφο που μόλις αγόρασε στο Κένσιγκτον. Ο προλετάριος Μπάρετ εισέρχεται στο σπίτι και την ζωή του Τόνι αρχικά με υπακοή και ζήλο, κερδίζει την εμπιστοσύνη του και μεθοδικά καταφέρνει να γίνει τόσο απαραίτητος στον «αφέντη» που στήνει ίντριγκες και επεμβαίνει στην προσωπική ζωή του, στη σχέση με την μνηστή και τον περίγυρό του.
Πάλη των τάξεων
Σταδιακά η σχέση αφεντικού – υπηρέτη ανατρέπεται. Εδώ μπαίνει τόσο το κοινωνικό στοιχείο – η πάλη των τάξεων, όσο και το έμφυλο, ο ρόλος δηλαδή του κυρίαρχου αρσενικού αριστοκράτη σε μια σάπια αστική κοινωνία, όπου παρασιτεί χωρίς να προσφέρει απολύτως τίποτα, όπως σωστά επισημαίνει ο υπηρέτης: «Ποιός επίπλωσε το σπίτι; Ποιός το έβαψε; Ποιός μαγειρεύει, ποιός πλένει; ποιός καθαρίζει; Εγώ τα κάνω όλα και τι παίρνω; Τίποτα!» - για να πάρει την απάντηση «Δεν ξέρω τι θα έκανα χωρίς εσένα...»
Όταν η σκληρή αλήθεια δεν λέγεται κατάμουτρα, υπονοείται, χάρη στο αριστοτεχνικό σενάριο του Χάρολντι Πίντερ και την ιδιοφυή σκηνοθεσία του Λόουζι, ο οποίος αξιοποιεί κάθε αρχιτεκτονικό στοιχείο, ελλειπτικούς καθρέφτες, περιστρεφόμενες πόρτες, την έννοια του πατώματος για να διαχωρίσει τον αφέντη από το «πόπολο» και να εκφράσει με εξπρεσιονιστικό τρόπο τους δυο διαφορετικούς κόσμους που ενώνονται και συγκρούονται. Υπαινικτική είναι επίσης η ομοερωτική διάθεση που υποβόσκει ανάμεσα στους δυο πρωταγωνιστές (εξαιρετικοί Ντερκ Μπόγκαρτ και Τζέιμς Φοξ), χωρίς ποτέ να ομολογείται ανοιχτά, ενώ στη νουβέλα είναι πιο ορατή.
Χρειάζεται να θυμηθούμε ότι όταν γυρίστηκε η ταινία η ομοφυλοφιλία ηταν ποινικό αδίκημα στη Βρετανία, ενώ ακόμα και το κοινωνικό σινεμά που θα κορυφωνόταν λίγο αργότερα με το σινεμά των Κεν Λόουτς, Κάρελ Ράις, Λίντσεϊ Άντερσον κ.α.,δεν είχε ακόμη γεννηθεί.
Γι’αυτό ο «Υπηρέτης» είναι μια πρωτοποριακή ταινία. Ο δημιουργός του, ο Αμερικανός Τζόζεφ Λόουζι υπήρξε αριστερός, φίλος και συνεργάτης του Μπρεχτ και είχε καταφύγει τη δεκαετία του ‘50 στη Βρετανία λόγω των Μακαρθικών διώξεων και της «μαύρης λίστας» του Χόλιγουντ. Σκηνοθέτησε μεταξύ άλλων τη «Δολοφονία του Τρότσκι».
Δήμητρα Κυρίλλου
12/07/2017, No 1282 - DirectorJoel HopkinsStarsJames NortonDiane KeatonBrendan GleesonAn American widow finds unexpected love with a man living wild on Hampstead Heath when they take on the developers who want to destroy his home.Με τον παραπλανητικό Ελληνικό της τίτλο, η ταινία προετοιμάζει για ρομαντική κωμωδία, στα πρότυπα του γλυκανάλατου «Notting Hill». Κι όμως, πρόκειται για τη μεταφορά στην οθόνη της αληθινής ιστορίας του Χάρι Χάλοους, που όταν του έκαναν έξωση στα χρόνια της Θάτσερ (δεκαετία ’80), έστησε μια καλύβα μέσα στο άλσος του Χάμπστεντ Χιθ στο Βόρειο Λονδίνο, όπου έζησε για 17 χρόνια, κατορθώνοντας μάλιστα να αποκτήσει και τίτλους ιδιοκτησίας, λόγω χρησικτησίας!
Η ταινία του Τζόελ Χόπκινς επιστρατεύει ασφαλώς όλα τα μέσα της παραγωγής κομεντί και δυο μεγάλους ηθοποιούς οπως η Νταϊάν Κίτον και ο Μπρένταν Γκλίσον, όμως έχει ουσία και ψυχή, καθώς περιγράφει τις επιπτώσεις της φούσκας ακινήτων στη ζωή των περισσότερων ανθρώπων, οχι μόνο του άστεγου Ντόναλντ (στη θέση του Χάρι), αλλά και της μικροαστής χήρας Έμιλι, που δεν μπορεί να επιβιώσει στο ανερχόμενο προάστιο όπου ζει και όπου πλήττει αφόρητα με τις επαρμένες γειτόνισές της. Έτσι η ταινία ασχολείται με τη συνεύρεση όχι νέων και ωραίων λαμπερών ανθρώπων, αλλά δυο εβδομηντάρηδων σε οριακές συνθήκες, που γνωρίζονται (συμβολικά άραγε;) μπροστά στο άγαλμα του Καρλ Μαρξ στο κοντινό κοιμητήριο Χαϊγκέιτ.
Δήμητρα Κυρίλλου
12/07/2017, No 1282